Diagnoza:skolioza

Leczenie operacyjne skolioz

Podstawowy podział leczenia operacyjnego skolioz idiopatycznych oparty jest o wiek pacjentów. Rozróżniamy techniki skierowane do pacjentów poniżej 10 r.ż. będących w fazie wzrostu oraz techniki mające na celu całkowite usztywnienie kręgosłupa stosowane u pacjentów, u których zakończył się wzrost kostny

KWALIFIKACJA DO ZABIEGU:


O metodzie leczenia skolioz idiopatycznych decyduje przede wszystkim wielkość skrzywienia, jej progresywność, wiek pacjenta oraz choroby współistniejące.

METODY LECZENIA SKOLIOZ IDIOPATYCZNYCH DOROSŁEGO KRĘGOSŁUPA:

Spondylodeza przednia

Spondylodeza tylna- częściej wykorzystywana w stosunku do przedniej, polega na wprowadzeniu do trzonów kręgów tytanowych śrub łączonych podłużnymi prętami, mającymi stanowić rusztowanie kręgosłupa do momentu uzyskania zrostu kostnego, który następuje po około roku od momentu operacji. Do tego czasu konstrukcja zapewnia stabilizację kręgosłupa oraz utrzymuje trójpłaszczyznową korekcję.

Jest to najczęściej wykonywana metoda leczenia operacyjnego skolioz idiopatycznych całkowicie refundowana przez NFZ. Cechuje ją wysoka skuteczność oraz niezwykle niskie ryzyko komplikacji pooperacyjnych.

Głównym minusem zabiegu jest trwałe usztywnienie części kręgosłupa. O rozległości usztywnienia decyduje przede wszystkim wielkość skrzywienia. Im mniejsze skrzywienie tym mniej rozlegle uszytwnienie (przedział powyżej 50 st)

Stopień korekcji podobnie jak rozległość zabiegu zależy w dużej mierze od stopnia skrzywienia. Aktualnie większość pacjentów uzyskuje korekcję poniżej 25 stopni.

 

POWIKŁANIA W LECZENIU DEFORMACJI ROSNĄCEGO KRĘGOSŁUPA:

  • uszkodzenia implantów: złamanie pręta, obluzowanie śruby/haka, migracja
  • infekcje
  • zwiększona kifoza
  • przedwczesne usztywnienie kręgosłupa
  • problemy z rozciąganiem kręgosłupa
  • brak kontroli skrzywienia
  • ogólne powikłania pozabiegowe: zapalenie płuc, dróg moczowych

Obecnie, decyzję o leczeniu operacyjnym podejmuje się przy kącie skrzywienia przekraczającym 50 stopni, najczęściej u pacjentów, u których nastąpiła dojrzałość kostna (risser =5).

METODY LECZENIA SKOLIOZ IDIOPATYCZNYCH ROSNĄCEGO KRĘGOSŁUPA

Metoda SGGS-shilla growth guidance system -technika pozwalająca na sterowanie wzrostem kręgosłupa. Przy kręgosłupie wszczepiany jest tytanowy pręt, który wydłuża się wraz ze wzrostem dziecka. Metoda stosowana u dzieci poniżej 10 r.ż. Po zakończeniu wzrostu kostnego planowana jest operacja spondylodezy (częściowego usztywnienia kręgosłupa).

Systemy dystrakcyjne:
  • standardowe pręty rosnące. Metoda polega na rozsuwaniu implantów w prętach co ok 6-12 miesięcy. Rozsuwanie odbywa się na zasadzie re-operacji, wymaga znieczulenia ogólnego.
  • pręty rosnące kontrolowane magnetycznie -korekcja deformacji oraz jej kontrola odbywa się poprzez rozciąganie kręgosłupa. Wydłużanie nie wymaga chirurgicznej interwencji. Po zakończeniu wzrostu kostnego planowana operacja usztywnienia kręgosłupa.
Metoda VBT (vertebral body tethering)

Jej główną zaletą jest to, że kręgosłup po operacji pozostaje prawie całkowicie ruchomy i elastyczny a sam zabieg i rekonwalescencja są mniej obciążające dla pacjentów w porównaniu do zabiegu spondylodezy. Metoda Vertebral Body Tethering polega na zakotwiczeniu wypukłej części skrzywienia śrubami przymocowanymi do trzonów kręgów i połączonymi elastyczną linką. Dzięki tej konstrukcji zostaje spowolniony wzrost części wypukłej przy jednoczesnym umożliwieniu naturalnego wzrostu części wklęsłej łuku. Wraz ze wzrostem pacjenta prostuje się jego kręgosłup.

Dostęp do kręgosłupa następuje od strony bocznej dzięki czemu nie zostają naruszone mięśnie krótki kręgosłupa a tym samym powrót do aktywności jest szybszy i mniej bolesny.

Jest to metoda, gdzie kwalifikacja do zabiegu obejmuje dość wąską grupę pacjentów (pacjenci w fazie wzrostu -dziewczynki w wieku 10-13 lat, chłopcy 11-15 z kątem skrzywienia w przedziale 45-60 stopni).

Aktualnie metoda VTB nie jest refundowana przez NFZ, a ilość komplikacji po zabiegu (głownie obluzowanie instrumentów chirurgicznych) studzi entuzjazm związany z licznymi zaletami metody.

 

POWIKŁANIA W LECZENIU DEFORMACJI ROSNĄCEGO KRĘGOSŁUPA:

  • uszkodzenia implantów: złamanie pręta, obluzowanie śruby/haka, migracja
  • infekcje
  • zwiększona kifoza
  • przedwczesne usztywnienie kręgosłupa
  • problemy z rozciąganiem kręgosłupa
  • brak kontroli skrzywienia
  • ogólne powikłania pozabiegowe: zapalenie płuc, dróg moczowych

Obecnie, decyzję o leczeniu operacyjnym podejmuje się przy kącie skrzywienia przekraczającym 50 stopni, najczęściej u pacjentów, u których nastąpiła dojrzałość kostna (risser =5).

PRZYGOTOWANIE DO OPERACJI

Przygotowanie do operacji uzależnione jest od tego, czy pacjent był leczony zachowawczo, jaką metodą oraz jaki jest jego stan kliniczny w momencie kwalifikacji do zabiegu operacyjnego.

Ogólnie można podzielić przygotowanie na trzy części: badania kliniczne oraz laboratoryjne, fizjoterapię oraz konsultację psychologa.

Badania przed zabiegiem zlecane są przez lekarza prowadzącego, podobnie jak dodatkowe konsultacje w tym konsultacja z kardiologiem w celu przygotowania pacjenta do pełnej narkozy.

Fizjoterapia obejmuje celowaną pracę na tkankach miękkich, ćwiczenia oddechowe, elongację kręgosłupa, ćwiczenia utrzymujące zakres ruchu kręgosłupa oraz ćwiczenia wzmacniające mięśnie głębokie i posturalne. Stopień przygotowania fizjoterapeutycznego znacząco wpływa na tempo powrotu do sprawności po zabiegu operacyjnym.

Wsparcie psychologa zarówno dla rodzica jak i pacjenta jest bardzo istotne w procesie leczenia. Pozwala na oswojenie oraz zaakceptowanie całego procesu oraz daje narzędzia pomocne w radzeniu sobie ze stresem związanym z zabiegiem operacyjnym.

FIZJOTERAPIA POOPERACYJNA

Proces usprawniania po operacji powinien następować w pełnej współpracy z lekarzem prowadzącym. W pierwszej dobie po operacji następuje pionizacja pacjenta. Pierwsza faza operacji skupia się na pracy na bliźnie pooperacyjnej, rozluźnianiu tkanek miękkich w celu zmniejszenia bólu, uelastycznieniu mięśni, poprawie krążenia. Wprowadzane są ćwiczenia oddechowe oraz ogólnokrażeniowe. Po około dwóch miesiącach od operacji stopniowo wprowadzamy zakresy ruchu w trzech płaszczyznach.

Po około trzech miesiącach pacjent/ka wraca do znacznej sprawności, natomiast to, ile trwa proces usprawniania w dużej mierze zależy od przygotowania pacjenta do operacji. Im lepiej przygotowany pacjent do zabiegu, tym szybszy proces rekonwalescencji.

MONITOROWANIE BÓLU POOPERACYJNEGO

Odczuwanie oraz nasilenie bólu są subiektywnym odczuciem każdego Pacjenta. Do jego określenia wykorzystuje się proste skale numeryczne oraz FLACC. Największe nasilenie bólu następuje w dobie zabiegu oraz pierwszej dobie pooperacyjnej, dlatego pomiaru natężenia bólu powinno dokonywać się co 2-4 godziny a leki p/bólowe powinny być podawane o stałych porach przez pierwszych 48godzin.

SPORT PO OPERACJI KRĘGOSŁUPA

Nie ma przeciwwskazań dotyczących uprawiania sportu po operacji kręgosłupa, natomiast przed rozpoczynaniem nowych dyscyplin sportowych (nie uprawianych przed operacją) warto skonsultować się z fizjoterapeutą w celu oceny motorycznej oraz siły mięśni głębokich i ewentualnego przygotowania w danym kierunku.

Przewijanie do góry